Türkiye Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, CNNTürk yayınında gündeme ilişkin
değerlendirmelerde bulundu. Suriye'deki ve Libya'daki gelişmelere dair konuşan Akar, "Rusya'yla karşı karşıya gelmek gibi bir niyetimiz yok" dedi.
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, İdlib'de Türkiye'nin askeri operasyonlarında hava sahasının kullanılabilmesi için Rus makamlarla görüşüldüğünü açıkladı. Akar, görüşmelerin olumlu ilerlediğini söyledi.
Akar'ın açıklamalarından satır başları şöyle:
– Soçi Mutabakatının arkasındayız. Taraflar Soçi Mutabakatına uysun. Soçi Mutabakat muhtırası esastır. Rusya-İran-Türkiye buna 'evet' dedi. Bunun barışçıl yol ve yöntemlerle gerçekleşmesini umuyoruz bekliyoruz. aksi halde de yapılması gereken bir şeyler varsa, silahlı kuvvetlerimiz bakanlığımız gerekeni yapacaktır.
– Rusya'nın bu konuda etkisini kullanması gerektiğini her toplantıda söyledik, söylemeye devam ediyoruz.
– Rejim devamlı İdlib'de yaşayan milyonlarca insanı ki 3,5 – 4 milyon insan yaşıyor orada, bu insanları terörist olmakla suçluyor. Bu bir kere kavramsal olarak rejimin iflası demektir. Rejim burada bir şekilde kendisine muhalif olan herkesi terörist olarak damgalıyor ve onlara hiçbir şekilde yaşam hakkı tanımıyor. Varil bombaları dahil, havadan karadan saldırılar dahil, hiçbir ayrım yapmaksızın herkesi katlediyor. Bu bir katliam. Türkiye olarak biz bütün tarihimiz boyunca olduğu gibi bugün de mazlumların yanında olmaya devam ediyoruz. Bu çerçevede biz orada varlığımızı sürdürüyoruz ve Soçi Mutabakat Muhtırası'na uyulmasını talep ediyoruz.
– Rejimin saldırıları bir taraftan radikalleşmeyi, bir tarafından göçü hızlandırıyor. Bu devam ederse göç artacak. Bu durumda da bizim gelen bu misafirlerimizi ağırlamamız imkansız, bu Avrupa'ya, Amerika'ya da yansıyacak.
'Soçi'yi esas alacağız'
– ("Onlar artık o kadar geriye çekilemezler, oldukları yerde uzlaşalım' gibi bir teklif mi getiriyorlar?" sorusu üzerine) Buna benzer onların bazı görüşleri, önerileri var. Fakat bizim burada onlara hatırlatmamız gereken bir başka nokta da Astana Mutabakat Muhtırası'nın 5. maddesi. Bu maddede İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesinde, gerginliğin azaltılması bakımından alınması gereken ilave tedbirlerin taraflarca alınacağına vurgu yapılıyor. Biz de bu çerçevede birliklerimizi oraya sevk ederek, burada biz 'gerekirse zor kullanarak ateşkesi sağlayacağız.' diyoruz. Kim olursa olsun, ateşkesi kim ihlal ederse.
– Rusya ile görüşmelerimiz devam edecek. Soçi'yi esas alacağız.
– Bizim Rusya'ya karşı herhangi bir tavrımız söz konusu değil, tek hedefimiz rejim. Ateşkesi ihlal eden gruplardır.
'Hava sahası zorluğu, Rusya'nın karışmaması ile aşılır'
Hande Fırat'ın "Kimi yorumcular Suriye hava sahasının Rusya kontrolünde olmasının zorluk çıkaracağını söylüyorlar, bu nasıl aşılabilir? sorusuna Bakan Akar, "Doğru, Rusya'nın bu konuda karışmaması ile aşılır." yanıtını verdi. Fırat bu cevap üzerine "Rusya'dan böyle bir adım bekliyorsunuz o halde" dedi ve Bakan Akar da "Gayet tabi, zaten böyle çalışmalarımız var, böyle iz ve emareler var." ifadelerini kullandı.
Akar şöyle devam etti:
– Rusya ile Türkiye arasındaki diyalog devam ediyor.
Türkiye Suriye'den ne zaman çıkacak?
– Rusya'yla karşı karşıya gelmek gibi ne niyetimiz ne maksadımız var. Bizim oradaki tek niyetimiz rejimin katliama son vermesi ve böylelikle radikalleşmenin ve göçün önlenmesi.
- Mehmetçiğin can güvenliği için tüm önlemler alındı.
– "Türkiye Suriye'den ne zaman çıkacak?" Anayasa yapılacak, meşru bir seçim yapılacak, meşru bir yönetim olacak, demokrat bir devlet olacak, herkes yerini alacak, biz de yerimizi alacağız.
– Türkiye geçmiş yıllarla karşılaştırılmayacak bir şekilde, uluslararası sahada iddiası, yeri olan bir ülke.
– ABD bizim stratejik ortağımız, NATO üyesiyiz.
'ABD'nin Patriot desteği olabilir'
– "Türkiye yüzünü yeniden ABD'ye dönüyor mu?": Türkiye'nin eksen kayması söz konusu değil. Ülkemizin ve milletimizin hak ve menfaatlerini korumak ve kollamak, halkımızın refahına katkı sağlayabilmek bakımından çeşitli temaslarımız var. Rusya'yla, İran'la, Çin'le görüşmelerimiz var. Bizim eksenden kayma gibi bir durumumuz yok. Kimse de bizi ittirmesin dışarıya doğru. Biz NATO'dayız, NATO'da devam ediyoruz. Ayrıca Avrupa Birliği hedefleri konusunda herhangi bir değişiklik yok. Bu konuda da çalışmalarımız sürüyor, bütün problem Avrupa tarafından geliyor.
'Nisan gibi S-400 çalışmaları başlayacak'
– Oyunu kurallarına göre oynuyoruz. Alamazsınız, aldınız imzalayamazsınız, imzaladınız getiremezsiniz, getirdiniz açamazsınız dediler. Cumhurbaşkanımız cevaplarını verdi. S-400'ler faaliyete geçecek. Şu anda kuruluş, eğitim süreci devam ediyor, planlandığı şekilde de faaliyetlerimiz gerçekleşecek, bundan kimsenin şüphesi olmasın, nokta. S-400'ler faaliyete geçecek, kimsenin şüphesi olmasın. Nisan gibi çalışmalar başlayacak.
'ABD ile 4 yıl görüşme yapıldı çözülemedi, müspet cevabı Ruslar verdi'
– Biz 90'lı yıllardan beri ülkemizin ve vatanımızın korunması ve kollanması için maruz kaldığımız tehdide karşı hava savunma arayışımız var. Suriye'deki durumla birlikte bu aciliyet arz etti. ABD'lilerle Patriot çalışmaları yapıldı ama müspet cevabı Ruslar verdi. Bu konuda Ruslarla mutabakata varıldı. Patriot görüşmeleri 2013-2017 yıllarında yapıldı, çözülemedi. Bunu bizzat Trump dile getirdi, "İstiyorlar vermiyorsunuz, ondan sonra niye S-400 aldınız diye kızıyorsunuz" dedi.
'F-35'ler için daha 2.1 milyar dolar ödememiz var'
– F-35'in ortağıyız, müşterisi değiliz. Bu yapılan şey bütün kurallara aykırı. Biz anlaştık. F-35'ler için 1,5 milyar dolar ödeme yaptık. 2.1 milyar dolar ödememiz var daha bizim. Trump ifade etti, "İnsanlar parasını veriyor, malını istiyor, vermiyorsunuz" diye personeline kızdı. Biz orada ortaklık sorunumuzu yerine getirdik. Biz ABD ve diğer ülkelerinde sorumluluklarını yerine getirmesini istiyoruz.
– Zimmetimizde olan 4, ortada kalan 1, toplam 5 uçak ABD'de hangarda bekletiliyor.
– ABD F-35'leri vermezse biz çözüm üreteceğiz.
– Türkiye ile ABD arasındaki en önemli engel PKK'dan hiçbir farkı olmayan YPG'dir. PYD/YPG'ye verilen destekler ortaklığa sığmaz. Bu önemli bir sorun. 9 Ekim'de başladı ve Mehmetçik başarıyla üstesinden geldi. Barış Pınarı Harekatı ile terör koridoru hevesleri bitti. ABD dostlarımızla görüşmeler yaparak bu oluşumu ortadan kaldırmak için gayret gösterdik. 49 gün birlikte çalıştık. 30 kilometrelik bir hat koyduk.
'Rusya ile diyaloğumuz içerisinde iletiyoruz'
– Barış Pınar Harekatı bölgesinde doğu ve batı bölgesinde hala tacizler devam ediyor. Rusya ile diyaloğumuz içerisinde iletiyoruz. Onlar da müdahale ediyor ve tacizler azaldı. Orada çok sayıda okul öğretime başladı. Kiliseler açıldı, camiler onarıldı. Hepsi hizmet ediyor. 200 bin Suriyeli kardeşimizde topraklarına dönerek hayatlarına devam ediyor.
– Libya ile 500 yıllık bir geçmişimiz var. Ortak tarihimiz var. Bu ülkeninde yaşadığı bir takım olaylar var. Bunun sonucunda Ulusal Mutabakat Hükümeti var. Çalışmalar devam ediyor. Bizzat Sarrac tarafından Cumhurbaşkanımıza yardım mektubu yazıldı. Biz de ne yapabiliriz tartışıp görüştük. Meclis'te karar çıktı ve bir kısım asker subayımız Libya'lı kardeşlerimize eğitim veriyor. Bunun dışında Orta Doğu'dan Avrupa ülkelerinden çok ciddi destek sağlandığını, Sudan'dan paralı askerlerin geldiğini gördük. Hafter'e ne yardımlar yapılıyor? Biz görüyoruz. Denizden havadan karadan Hafter'e yardımlar gidiyor. 8 Ocak'ta Putin ile Cumhurbaşkanımız bir araya geldi. Hafter ve Sarrac tarafına ateşkesin gerçekleşmesi için çalışmalarda bulundu. İstanbul'da hazırlanan metin Rusya'da geliştirildi. Sarrac tarafı bu metni imzaladı, Hafter imzalamadı, kaçtı. Cenevre'de taraflar davet edildi. Oradaki çalışmalarda da Hafter tarafının uyumsuz olduğunu görüyoruz. Dünya kamuoyunun da bunu görmesi lazım. Orada bir an önce ateşkesin sağlanması için gayret gösteriyoruz. Bu yaklaşımla barışın, huzurun bölgeye gelmesi lazım.
– Biz hiçbir zaman TSK'da FETÖ ile mücadele bitti demedik, demeyeceğiz.
– "Vesayet isteği görüyor musunuz?": Modern hukuk devletindeki asker-sivil ilişkisi var. Allah nazarlardan saklasın.