1.Evlilik Sözleşmesinin Tanımı
Evlenmiş olan kadın veya erkeğe evli denir.[1] Evli olma durumuna evlilik denir.[2] Hukuki sonuç doğurmak amacıyla iki veya daha çok kişinin, kuruluşun karşılıklı ve birbirine uygun irade beyanlarıyla gerçekleşen işlem, akde sözleşme denilmektedir.[3] Sözleşmek işi, anlaşmaya sözleşme denir.[4] Bu işlemi gösteren belgeye, mukavelenameye sözleşme denilmektedir.[5]
Boşanma durumunda evlenmeden önce edinilen tarafların kendisine ait olduğunu, evlilikten sonra edinilen malların ise karı kocaya eşit olarak paylaştırılması gerektiğini içeren sözleşmeye evlilik sözleşmesi denir.[6]
Türk hukuk sisteminde çiftlerin aralarında kendi istek ve rızalarıyla mal rejimi belirleyerek yaptıkları sözleşmeye evlilik sözleşmesi denir.
2.Evlilik Sözleşmesini Kimler Yapabilir
Türk hukuk sisteminde evlilik sözleşmesini imzalayacaklar iki gruba ayrılmıştır. Birinci grup evli olmayan ama evlenecek olan çiftler olmaktadır. İkinci grup ise evlenmiş olan başka bir anlatımla aralarında resmi nikah kıyılmış olan çiftler arasında yapıla bilinir.
Her iki grupta ki kişilerin evlilik sözleşmesi yapılırken, her iki kişinin de ayırt etme gücünün yerinde olması gerekmektedir. Keza taraflar sözleşme esnasında ayırt etme gücüne sahip değillerse o zaman sözleşme geçersiz olur.
- Evlilik Sözleşmesinin Hukuki Dayanağı
Evlilik sözleşmesinin hukuki dayanağı Türk Medeni Kanunu[7] olmaktadır.
- Evlilik Sözleşmesi Neden Yapılır
Türk hukuk sistemin de evlilik sözleşmesinin yapılmasının birçok nedeni vardır. Türk hukuk sistemin de edinilmiş mallara katılma rejimi, mal ayrılığı rejimi, paylaşmalı mal ayrılığı rejimi, mal ortaklığı rejimi olmak üzere dört tane mal rejimi bulunmaktadır. Türkiye de TMK göre edinilmiş mallara katılma rejimi, eşler arasında yasal mal rejimi olarak kabul edilmiştir.
Uygulama da kişiler arasında evlilik sözleşmesi yaparak kendi aralarında kanun bulunan mal rejimlerinden istediklerini seçip belirleyebilirler. Bu kişilerin evlilik sözleşmesi yapmalarının en önemli sebebi olmaktadır.
5.Evlilik Sözleşmesinin Şartları
Tarafların evlilik sözleşmesi yapabilmesi için bazı şartların sağlanmış olması gerekmektedir. Bunlar evlilik sözleşmesinin düzenlenmesi, sözleşme de rejim seçme zorunluluğu, ortak irade, imza zorunluluğu, ayırt etme gücü, nişanlılık dönemi olmaktadır.
Uygulama da evlilik sözleşmesinin olabilmesi için öncelikle bir tane evlilik sözleşmesinin düzenlenmesi gerekmektedir. Bu sözleşme yazılı olmalıdır. Somut olay da yapılan bu sözleşme de tarafların bir mal rejimi seçmesi icap etmektedir. Her iki tarafın da evlilik sözleşmesini imzalaması lazımdır. Somut olayda evlilik sözleşmesi yapan tarafların ayırt etme gücüne sahip olmaları zorunludur. Aksi halde evlilik sözleşmesi geçerli olmaz.
- Evlilik Sözleşmesi Nasıl Yapılır
Evlilik sözleşmesi yapmaya karar vermiş çiftlerin öncelikle evlilik sözleşmesinin şartlarını sağlaması gerekmektedir. Akabinde evlilik sözleşmesi tarafların ortak iradesiyle hazırlanır. Hazırlanan evlilik sözleşmesiyle birlikte taraflar noter huzurun da bir araya gelirler.
Burada iki şık vardır. Birincisi noter evlilik sözleşmesini tarafların yanında hazırlar. İkincisi ise taraflar evlilik sözleşmesini avukata hazırlatırlar. Noter sadece onaylar. Bu şekilde evlilik sözleşmesi yapılmış olunur.
- Evlilik Sözleşmesinin Geçerlilik Süresi
Evlilik sözleşmesinin geçerliliği, evlilik birliği bitene kadar geçerli olmaktadır. Başka bir anlatımla evlilik birliği, boşanmayla veya eşlerden birisinin ölümüyle sona erene kadar evlilik sözleşmesi geçerlidir. Keza evlilik sözleşmesi mahkeme tarafından iptal edilene kadar da geçerli olmaktadır.
- Evlilik Sözleşmesinin Masrafı
Uygulama da evlilik sözleşmesinin avukat ve noter masrafı olmaktadır. Bu masrafların ücreti her yıl değişmektedir. 2025 yılında bu ücret yaklaşık olarak 4 bin TL olmaktadır.
- Evlilik Sözleşmesi Sonradan Değiştirile Bilinir mi?
Somut olayda yapılan evlilik sözleşmesi sonradan değiştirile bilinir. Mevcut evlilik sözleşmesinde bulunan mal rejimi değiştirilerek yeni bir evlilik sözleşmesi yapıla bilinir. Bu durum da aynı prosedür izlenir. Somut olay da yapılan yeni evlilik sözleşmesinin varlığından dolayı, eski evlilik sözleşmesi hukuken geçersiz olmaktadır.
- Evlilik Sözleşmesinin İptali
Evlilik sözleşmesinin iptalinin birçok sebebi vardır. Bunlardan birincisi evlilik sözleşmesinin kanuna uygun olarak yapılması gerekmektedir. İkincisi evlilik sözleşmesi yapılırken iradeyi sakatlayan bir sebebin olması durumunda, evlilik sözleşmesi iptal edilir. Üçüncüsü evlilik sözleşmesi yapılırken kanunda bulunan mal rejimlerinden birisi seçilir, aksi halde evlilik sözleşmesi iptal edilir. Dördüncüsü velayet, iştirak nafakası, maddi ve manevi tazminat, yoksulluk nafakası vb. konularda evlilik sözleşmesi yapılamaz. Bu durum da evlilik sözleşmesi iptal edilir. Bu durumlarda avukattan yardım almanızı tavsiye ederim.
Kaynakça
