Site icon Söz Gazetesi

Oktay Sinanoğlu’nun aziz hatırasına

ALTAYLILAR MI? DENİSOVANLILAR MI? OKTAY SİNANOĞLU OLSA NE DERDİ?

BUGÜN 19 NİSAN OKTAY SİNANOĞLU UÇMAĞA VARDIĞI GÜNÜN YIL DÖNÜMÜ:
Onu 2019 yazdığım bu yazımla bir kez daha özellikle Türk Gençlerine hatırlatmak istiyorum.
ALTAYLILAR MI? DENİSOVANLILAR MI?
OKTAY SİNANOĞLU OLSA NE DERDİ?
Prof. Dr. Oktay Sinanoğlu, 19 Nisan (1935-2015) 80 yaşında uçmağa vardı. Hayatının son 20 yılında, ona hizmet etmekten gurur ve onur duyduğum sevgili hocam ve büyüğüm Sinanoğlu’nun bilim yaşamı, özellikle yurt dışında bulunan gençlerimize örnek olmalıdır. Oktay SİNANOĞLU adını yeni duyanlar için, hocamın bilim çalışmalarını kısaca tanıtmak istiyorum.
1953 yılında ilk, orta ve lise tahsilini parasız yatılı olarak okuduğu Ankara’daki Yenişehir Lisesi’nden birincilikle mezun olmuştur. Yenişehir Lisesi, Atatürk tarafından 1928’de kurulan Türk Eğitim Derneği’ne (TED) bağlı bir okulumuzdu. Türkçe dilinde eğitim vererek, yabancılara ait misyoner okullarına karşı onlardan daha iyi eğitim yapmayı hedefleyen okulun adı Atatürk sonrasında “kolej” yapılmıştır. Kolej Yöneticileri okul birincisi olan Oktay SİNANOĞLU’NU ABD’ye burslu okumaya yollamıştır.
Yollanan, Atatürk’ün Selanik’ten yakın arkadaşı Nüshet SİNANOĞLU’NUN oğlu Oktay SİNANOĞLU’DUR. Annesi de 4. Murat’ın damadı olan Karacabey ailesindendir. Türk Milliyetçisi olarak 18 yaşında gittiği yaban ellerde bilimsel çalışmaları ile en yükseğe çıkmış, para ve şöhret kazanmış ama Türk vatandaşlığından başka bir milletin vatandaşlığına geçmeyi, kendisinin bana söylediği gibi ŞEREFSİZLİK saymıştır. Türk vatandaşı olarak doğmuş ve hayatının sonuna kadar da Türk vatandaşı olarak kalmıştır.
1956 yılında, 21 yaşındayken, Kaliforniya’daki Berkeley Üniversitesi’nde 4 yıllık Kimya Mühendisliği’ni 1,5 yılda birincilikle bitirmiştir.
1957 yılında, 22 yaşındayken, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nü (MIT) 2 yıldan önce bitirenin olmadığı bu okulu, 8 ayda birincilikle bitirerek yüksek kimya mühendisi olmuştur.
1960’da 25 yaşında, Yale Üniversitesi’nde “Assistant Professor” (Yardımcı Doçent) olarak çalışmaya başlamıştır.
1961 yılında, 26 yaşındayken, kariyerinin zirvesine çıkmış, Atom (Öğecik) ve moleküllerin (özdeciklerin) çok atomlu kuramı ile “Associate Professor” (Doçent) olmuştur. Ayrıca, 50 yıldır çözülemeyen bir matematik kuramını bilim dünyasına kazandırmış ve “Full Professor” (Profesör) ünvanını almıştır. Bu ünvan ile modern üniversite (evrenkent) tarihinin ve Yale Üniversitesinin 300 yıllık geçmişindeki en genç profesörü olmuştur.
1964’de, 29 yaşındayken ana vatanı olan Türkiye’de de akademik çalışmalarına, ODTÜ’de Danışman Profesör olarak da devam etmiştir.
1964’de Yale Üniversitesi’nde ikinci bir kürsüye daha Profesör olarak atanmıştır. Dünyada yeni kurulan moleküler (özdecik) biyoloji dalının ilk profesörlerindendir. Watson ve Crick’in DNA sarmalı konusundaki araştırmasındaki DNA sarmalının su içinde nasıl durduğunu ortaya koyduğu çalışmalarında Solvofobik (Solvophobic) Kuvveti Kuramını bulmuştur. Bu kuvvete Türkçe ad olarak da Çözgen-İter Kuvveti Kuramı demiştir. Bu çalışması ile Amerikan Ulusal Bilimler Akademisi üyeliğine seçilen ilk ve tek Türk olmuştur.
“Kuantum (Nicem) Mekaniği”nde, Hilbert Uzayı’nın topolojisini ve içerdiği yüksek simetrileri çözmüştür. Böylece kimya bilimini bu topolojik inceleme ile sağlam bir temele oturtmuştur.
1998’de yayınladığım ‘’Prof. Dr. Oktay SİNANOĞLU ve TÜRKÇE- Matematik + Bilim + Gönül’’ kitabımda ve 2001, 2003, 2004, 2006 yıllarında yayınladığım ‘’TÜRKİYE VE ŞEYTAN ÜÇGENİ’’ kitabımda Oktay SİNANOĞLU’nun hayatı ve bilimsel çalışmaları hakkında daha geniş bilgi görebilirsiniz. Bilimsel çalışmalarının yanında Türkçe için de çalışmıştır.

* Bu yazı 2019 tarihinde yayınlanmıştır.

Exit mobile version