Nobel Edebiyat Ödülü’nü ‘yalın bir güzellikle, bireysel varoluşu evrenselliğe ulaştıran şaşmaz şiirsel sesi’ nedeniyle bu yıl ABD’li şair Louise Glück kazandı.
İsveç Akademisi’nden yapılan açıklamada, Glück’ün ‘sarihlik arayışıyla biçimlendirdiği yapıtlarında, çocukluğu, aile yaşamını, ebeveynlerle ve kardeşlerle ilişkileri ele aldığı, bunların, yapıtların merkezini oluşturduğu’ kaydedildi.
İlk kitabı ‘Firstborn’u (İlk Doğan) 1968 yılında yayımlayan Glück, Amerikan edebiyatının en önemli şairlerinden biri kabul ediliyor.
Glück, Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanan 16. kadın yazar oldu.
77 yaşındaki yazar, ödülün yanı sıra 10 milyon İsveç kronu (1.1 milyon dolar) para armağanın da sahibi olacak.
Glück kimdir?
1943 yılında New York’ta dünyaya gelen Glück, Sarah Lawrence Koleji ve Columbia Üniversitesi’nde eğitim aldı. Şairlik dışında şiir konusunda denemeler yazdı, üniversitelerde dersler verdi.
Bugüne dek 12 şiir kitabı yayımlanan şair, Nobel’in yanı sıra 1993’te Wild Iris (Yaban Süsen) kitabıyla Pulitzer Ödülü’nü, 2014’te ise Faithful and Virtuous Night (Sadık ve Erdemli Gece) kitabıyla Ulusal Kitap Ödülü’nü kazandı.
Yapıtlarında acının, travmanın, arzunun ve doğanın insan ruhunu aydınlatıcı yönlerine odaklanan Glück’ün, hüznün ve yalıtılmışlığın içten anlatımı olan bir dil yarattığını vurgulayan edebiyat eleştirmenleri, onun şiir kişiliklerini inşa etmekteki başarısı ile öz yaşam öyküsü ve mitler arasında kurduğu bağlantıya dikkati çekti.
Nobel Edebiyat Ödülü
Nobel Edebiyat Ödülü, 1901-2020 yıllarında 113 kez verildi. Toplam 117 kişiye layık görülen ödüllerden 4’ü 2’şer yazar arasında paylaştırıldı.
Nobel Edebiyat Ödülü şimdiye kadar 30 kez İngilizce, 15 kez Fransızca, 14 kez Almanca ve 11 kez de İspanyolca yazan yazarlara verildi. Bu dilleri, 7 ödülle İsveççe, 6’şar ödülle İtalyanca ve Rusça, 5 ödülle Lehçe, 3’er ödülle de Norveççe ve Danca izledi. Yunanca, Japonca ve Çince yazan yazarlar 2’şer kez ödüle layık görüldü. Arapça, Bengalce, Çekçe, Fince, İbranice, Macarca, İzlandaca, Oksitanca, Portekizce, Sırpça-Hırvatça, Yiddiş ve Türkçe yazan yazarlar ise birer kez ödül kazandı.
2006’da Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanan Orhan Pamuk, Nobel alan ilk Türk yazar olmuştu.
