![](https://sozgazetesi.org.tr/wp-content/uploads/2024/03/makale-720x470.jpg)
O Gün Altunköprü'de neler olmuştu?
Bundan 28 yil önce bugün irak'ın kuzeyinde Kerkük ile Erbil arasında kalan Altunköprü Kasabası'nda
yaşayan Türkmenlerin saddam'a bağlı birlikler tarafından katledildiği katliam.
1920'de telafer türklerine uygulanan kaçakaç katliamı bu zincirin ilk halkası idi. 1924, 1946, 1959, 1979, 1980, 1991, 1996, 2003, 2004, 2005, 2006 ve 2007 yıllarında irak topraklarında yaşayan türklere karşı 20'ye yakın katliam uygulandı ve binlerce kardeşimiz şehit edildi. yönetimler değişiyor ama irak türklerinin kaderi değişmiyordu. her biri insanlık tarihinin büyük birer ayıbı ve tarihin kara lekeleri olan bu katliamların ayrı ayrı acıları, unutulmaz hatıraları var.
1991 yılında, saddam hüseyin'in kuveyt'i işgal etmesi üzerine başlayan 1. körfez savaşı irak'ın yenilgisiyle sonuçlanınca ülkede bir kargaşa yaşandı. saddam hüseyin, daha çok bağdat'ı koruma telaşına düştüğü için ülkenin güneyinde ve kuzeyinde otorite boşluğu oluşmuştu. güneyde şiîler ayaklanırken kuzeyde de peşmerge grupları kerkük'e yerleşmeye giriştiler. 18 mart 1991 günü kerkük'e giren peşmergeler tapu ve nüfus dairelerini talan ederek pek çok vesikayı yok ettiler. peşmergeler, önlerine çıkan bir fırsatı değerlendirerek bugünkü fiilî durumun temelini işte o günlerde atmışlardı.Güya Saddam’ın zulmüne karşı isyan eden Kürt milisler, Kerkük’e girmiş, Türkmenlere ait evleri yağmalamışlar; araba, para ve ziynet eşyalarını gasp etmişlerdi. Kerkük, adeta harabeye dönmüştü.
kendi halkına karşı itibarı sarsılan saddam bir şeyler yapmalı ve güç gösterisinde bulunarak otoritesini yeniden kurmalıydı. 1991 yılının ramazan ayında tam teçhizatlı birliklerini olay bölgelerine gönderdiği zaman peşmergeler zaten işlerini bitirip gitmişlerdi. olan, içinde yaşadıkları devlete bağlı kalıp güçsüz zamanında bile isyan etmeyen türklere oldu.ordu birlikleri tuzhurmatu, tavuk ve tazehurmatu gibi türk bölgelerini topa tutarak kerkük'e doğru ilerlerken paniğe kapılan halk sağa sola dağılmaya başlamıştı. 27 mart 1991 günü kerkük'e giren ordu birlikleri oradan altunköprü kasabası'na yöneldiler. işgalci ve talancı peşmerge gruplarını, bulamayınca öfkelerini suçsuz – günahsız insanlardan alma yoluna gittiler. 28 mart günü iftar öncesi, altunköprü'de oturan ve panik sırasında kerkük'ten, tavuk ve tuzhurmatu'dan kaçarak oraya sığınan türkmenlerden, çocuk, genç ve yaşlı demeden topladıkları tam 102 erkeği alıp götürdüler.
oruçlu günler bitip bayram gelmişti ama bu bayram gerçekten "bayram" olacak mıydı? olmadı… sevinç içinde yaşanması gereken ramazan bayramı acılarla, kederlerle geçti. ve bayramdan 15 gün sonra…
dibis kasabası yakınlarında "kayabaşı" diye anılan bir yer vardı ve oradaki bir çukurluktan kokular yükseliyordu. bunu duyan altunköprülüler merak ve endişe içinde kayabaşı'na ulaşınca o korkunç manzarayla karşılaştılar: kurşuna dizilerek şehit edilen tam 102 cansız beden üst üste yığılmış halde orada duruyordu! ,
Bazı bedenlere ise iş yarım kalmasın endişesiyle (!) tabancayla kafalarına birer kez daha sıkılmıştı…
Altunköprülüler, şehitlerini alarak beldelerine götürdüler ve selahi semti'nde bulunan şehre hâkim bir tepeye defnettiler.
Silahsız oldukları yetişkinlerden hatta çocuk sayılacak gençlerden apar topar toplanarak katledilen soydaşlarımızdan bazılarının isim ve bilgileri
1-Abbas Salah Sait 1973- Kerkuk Ogrenci
2-Abdullah Kahya Tazehurmatu Emekli
3-Abdusselam Resit Hasan 1972-Altunkopru Er
4-Adil Bayiz Hursit 1972-Kerkuk Ogrenci
5-Adnan Halit Menden 1958-Altunkopru Memur
6-Ahmet Enver Abdullah 1942-Kerkuk Tuccar
7-Ali Abdullah Kahya Tazehurmatu Ogrenci
8-Ali Huseyin Abbas Mali Tazehurmatu Er
9-Amir Midhat Izzet 1960-Altunkopru Astegmen
10-Atilla Ahmet Enver 1976-Kerkuk Ogrenci
11-Atilla Nasih Bezirgan Kerkuk Ogrenci
12-Ayat Kadir Rahman 1966-Kerkuk Er
13-Aziz Ali Sait 1955-Altunkopru Emekli
14-Cabbar Siddik 1957-Kerkuk Er
15-Celil Fethi M.Ahmet 1945-Kerkuk Emekli
16-Cemal Ahmet Farac 1962-Kerkuk Y.Subay
17- Cemal Sukur Saki Tazehurmatu Isci
18-Cengiz Mazlum Nuri 1968 Altunkopru Memur
19-Cengiz Haydar Behram Tazehurmatu Er
20-Cetin Esat Bahcet 1974-Altunkopru Ogrenci
21-Erdal Ihsan Mahmut 1972-Altunkopru Ogrenci
22-Ersat Hursit Resit 1955-Altunkopru Ogretmen
23-Eyup Salah Sait 1975-Altunkopru Ogrenci
24-Fazil Cihat Fettah 1954-Kerkuk Memur
25-Halil Fethi M.Ahmet 1945-Kerkuk Emekli
26-Hani Mithat Izzet 1970-Altunkopru Ogrenci
27-Hasim Haydar Behram Tazehurmatu Er
28-Hasim Mehmet Tevfik 1966-Altunkopru Memur
29-Haydar Geydan Tazehurmatu Ciftci
30-Hasim Ihsan Ali 1971-Altunkopru Er
31-Hazim Enver Abdullah Altunkopru Memur
32-Huseyin Ali Ahmet 1958-Kerkuk Y.Subay
33-H.A Ekber Suleyman Tazehurmatu Ögrenci
34-Ihsan Ali Feyzullah 1932-Altunkopru Ciftci
35-Ihsan Mahmut Veli 1940-Altunkopru Emekli
36-İmat Mehmet Resit 1960-Kerkuk Memur
37-Isam Mithat Izzet 1962-Altunkopru Ogrenci
38-Isam Osman Cemil 1964-Kerkuk Muteahhit
39-Ismail Sukur Silav Tazehurmatu Er
40-Mansur Mazlum Nuri 1967-Altunkopru Er
41-Mehmet Attar 1940-Kerkuk Ogretmen
42-Mehmet Halit Menden 1952-Altunkopru Ogretmen
43-Mehmet Resit Veli 1925-Kerkuk Emekli
44-Muazzam Osman Ali 1958-Kerkuk Tip.Tek
45-Necat Taki Kerkuk Emekli
46-Necip Sait Salih 1957-Altunkopru Memur
47-Nevzat Kadir Rahman 1968-Kerkuk Ogrenci
48-Nihat Abdulkerim Ali 1965-Kerkuk Ogrenci
49-Nizamettin S.Hamdi 1958-Kerkuk Memur
50-Nurettin Terzi ve iki cocugu 1944-Kerkuk Terzi
51-Nuri Mazlum Nuri 1971-Altunkopru Er
52-Orhan H.Abdurrahman 1967-Kerkuk Er
53-Omer Hursit Salih 1936-Altunkopru Memur
54-Sabah Ahmet Hamdi 1944-Altunkopru Emekli
55-Saddam Resit Hassan 1971-Altunkopru Ogrenci
56-Saip Tatar Kadir 1955-Altunkopru Muhendis
57-Salah Sait Salih 1958-Kerkuk Esnaf
58-Settar Rahman Aziz 1945-Altunkopru Isci
59-Suud Hattap Osman 1967-Altunkopru Er
60-Sahap Ahmet Farac 1961-Kerkuk Esnaf
61-Sahin Nasih Bezirgan Kerkuk Ogrenci
62-Sa'lan Faysal Suleyman 1967-Altunkopru Er
63-Şukur Hamdi Mehmet 1932-Kerkuk Emekli
64-Tarik Bayiz Hursit 1963-Kerkuk Ogretmen
65-Turan Ahmet Enver 1974-Kerkuk Ogrenci
66-Yasar H.Abdurrahman 1965-Kerkuk Er
67-Zaim Ismail Hasan 1961-Altunkopru Astagmen
68-Zeynelabidin E. Neccar Tazehurmatu Isci
Zeynelabidin Ibrahim Tazehurmatu Ogrenci
69-Hamit Garib Tazehurmatu Sofor
70-M.Suleyman Iskender 1957-Altunkopru Astegmen
71-Osman Cemil 1930-Kerkuk Tuccar
72-Melik Faysal Suleyman 1966-Altunkopru Cavus
73-Kasim Mehmet Tevfik 1962-Altunkopru Memur
Meraklısına Bilgi: Bu yazı Irak Türkmenleri Haber Ajansı tarafından gönderilmiştir.
Altunköprü katliamına maruz kalan Irak Türkmenlerinin acılarını bir kez doaha paylaşıyr, şehitlerimize Tanrı'dan rahmet diliyor, unutulmamalarını umut ediyoruz.
Reha Ören