Öfkeyi Sakinlikle yen
Kötülüğü iyilikle yen
Yoksulluğu cömertlikle yen
Yalanları gerçekle yen…
Üç şey uzun süre gizli kalamaz; Güneş (Kün), Ay ve Gerçek.
Sak(y)a Türk’ü (Gotama) Kutlu
Bilge Budha
Budha’nın, tıpkı Yenisey ve eski Türk yazıtlarında olduğu gibi sözünde: Güneş ve Ay’ı (kün-ay) kullanması önemli bir husustur.
MÖ 563-483 yılları arasında yaşadığı değerlendirilen Saka Türk’ü Gotama (Kutlu) Buda’ya ait gerek Himalaya gerekse Kandahar’daki M.S.2-3.YY ait heykellerde Buda Ak-Hun Türk tipine benzetilerek bıyıklı gösterilmiştir.
(Resimlerde: Türk sembollerinden; tahtında Gök Börü/Gök-Kurt ve ok, başında Kün-Ay/Ay-Yıldız heykelin boynunda ise Çift Kurt Ejder sembolü bulunmaktadır)
Bilge Budha heykel sanatında genellikle Türklerin kadim oturuşu ve göğsünde Türklerin kadim sembolü Gök-Çarkı Bağdaş oturuşu ile tasvir edilir. Bu oturuş şekli Türklerden Budistlere oradanda Yoga’ya geçmiştir.
Sakya ve Gotama (Türkçe: Saka-Kut) Türkçe tabirler Budizme ait Pali ve Hint metinlerinde geçmektedir. Vinaya sutrasında Bilge Buda; çamurdan bir tepe yapan küçük bir çocuğu işaret ederek…
Gelecekte Kaṇiṣka’nın (Saka Türklerinin bir kolu olan Kuşhan imparatoru Kanişka diğer adı Erke Han’ın) kendi adıyla bir tepe (Kurgan/Türk Mabedi) dikeceğini söylediği yazılıdır. Onun bu sözünden etkilenen Kuşhanlar Hindistanın dört bir yanına mabed inşa etmiş bu mabedlere tepe ismini vermişlerdir. Buda’nın (Tepe) Türkçe sözcük kullanması onun Türkçe konuştuğuna işaret de eder.
Uzun yıllar Hindistan da mimarlık arkeolojisi araştırması yapan İskoç asıllı bir mimarlık tarihçisi James Fergusson FRS (22 Ocak 1808 – 9 Ocak 1886) Hint ve Doğu Mimarlık Tarihi adlı eserinde: “Arilerin/Aryanların Turanlı bir Türk kavmi olduğunu M.Ö.3100 yılında kuzeyden aşağı inerek Hindistan’a geldiklerini daha sonra bölgeye İskit/Saka Türkleri, Kuşhan Türkleri, Akhun Türkleri olmak üzere bir çok Türk Turanlı akını olduğunu Asyadaki ilk mimari eserlerin Turanlılar (Türkler) tarafından yapıldığını, bu eserlerin batıya ariler tarafından da taşındığını Sakyamunu Buda’nın Turanlı olduğunu özellikle Kuşhan (Türk) Devleti kurucusu Kanişka (Erke Han) döneminde Tope (Türkçesi: Tepe) adı verilen mimari eserler yapıldığını Asyada 84.000 nin üzerinde Tope adı verilen mimari eser bulunduğunu ifade etmiştir.
Türkçe Tope/Tepe adı verilen bu mimari eserler incelendiğinde; Türk Kurgan stilinin ve Türklere ait Yurt adı verilen kubbe çadır tipinin esas alındığı günümüzdeki Kubbeli (camiler, mescitler, türbeler,Hanlar vb.)mimari eserlerin /sekizgen Kümbet denilen mimari eserlerin, Selçuklu, Karahanlı, Gazneli, Osmanlı, Babürlü, Cengiz Han ve Kubilay Hanlığı, Timur Hanlığı, Safevi Türk Şahlığı olmak üzere bir çok Türk mimari eserin İskit/Saka Türk Mimari eserinin devamcısı olduğu, bugünkü Türk Mimarisinin İskit/Saka Türk Kağanlığının bir kolu olan Kuşhan Türk Kağanlığı Mimari eserlerinden doğduğu ve geliştiği açıkça görülecektir.
Türkoloğ
Fatih Mehmet Yiğit
