Sayın Av. Güner Yiğitbaşının “Adlı Kontrol Elma Şekeri Değildir” başlıklı güncel ve öznel yazısını sunuyorum. İstanbul adliyesinin son zamanlarda sanki bütün Türkiye’nin adliyesi imiş gibi verdiği kararlara da dikkati çeken bu tarihi yazısı önemlidir. Değerlidir. Hukuk devleti ilkelerinin de yok sayılması olayları sık sık yaşanmaktadır. Adlı kontrol ve tutuklama genel bilgilerimize göre bir tedbirdir. Yargılama esastır. Yargılama sonunda aldığı ceza karar kesinleşince infaz edilecektir. Ama Sayın İmamoğlu CHP tarafından Cumhurbaşkanlığına Aday gösterildi diye alınan kararların tümü biz sade vatandaşlara göre BUTLAN kararlardır. Türkiye Cumhuriyeti’nin bir hukuk devleti olduğu son zamanlardaki uygulamalarında görmeye hiç alışmadık. Yargının bir takım etkilerle kararlar verdiği düşüncesi yaygındır. Bu yaygınlığın dağıtılması gereklidir. Aslında Türkiye Cumhuriyeti hukuk devleti olmaktan 14 Mayıs 1950 de çıkarılmıştır. O gün bu gündür bir tek gün bile hukuk Devleti olmadık. Hukuk devletine Türk milleti hasrettir. Çünkü o günden beri bir tane bile İlaç için DENK bütçe yoktur. Açık bütçe demek hukuksuzluk denizi yaratmak demektir. Açık bütçeler bitmeden Türkiye’de hukuksuzluklar bitmez. Açık bütçeleri CHP T.C. Anayasa Mahkemesi’ne götürmekten daha fazla uzak duramaz. Ve durmamalıdır. Bunları da ekliyor ve Sayın Yiğitbaşının tarihe parmak basan bu yazısını sunuyorum 4 Nisan 2025
ADLİ KONTROL ELMA ŞEKERİ DEĞİLDİR
Maşallah,İstanbul Mahkemesi olmaktan çıkıp, adeta topyekün Türkiye Mahkemesi
haline getirilen Çağlayan adliyesinin sulh ceza hakimleri,yasal koşulları olmasa da,
huzuruna çıkarılan herkese elma şekeri gibi adli kontrol dağıtıyor.
Gerçekten, konuyu bilmeyenler, herkese bol keseden verilen adli kontrol kararını, bir
ayrıcalık, bir elma şekeri zannetmeye başladılar.
Değil tabi.
Adli kontrol; bir suçu işlediğine dair hakkında kuvvetli suç şüphesinin varlığını
gösteren somut delillerin ve kaçma şüphesinin ve/veya delillerin karartılmasına
yönelik somut olguların bulunduğu kişiler hakkında, tutuklama kararının yerine
geçmek üzere verilen, bir ikame tedbir kararıdır.
Adli kontrol kararı verilebilmesi için de, mutlaka ve mutlaka, tutuklamanın yasal
koşulları aranacaktır. Yani,adli kontrol kararı, tutuklamanın yasal koşulları olmadığı
için verilebilen bir karar değildir,tutuklama kararı verilebilmesinin yasal koşulları
olacak,ancak; tutuklamanın; örneğin, sadece kaçma şüphesinin var olmasına rağmen,
deliller zaten toplanmış ve toplanacak başka delil kalmamışsa,mesela, sosyal medya
paylaşımı ile bir suç işlenmişse,delilleri karartma ihtimali olmayacağı için, tutuklama
kararının yerine, adli kontrol kararı, örneğin yurt dışına çıkış yasağı ve imza verme
zorunluluğu yeterli olacağından,şüpheli veya sanık hakkında tutuklama kararının
yerine geçmek üzere adli kontrol kararıverilerek kişi serbest bırakılabilecektir.
Demek ki;adli kontrol kararı, bir elma şekeri olmayıp, özgürlüğü kısıtlayan ve
tutuklama nedenlerinin varlığını zorunlu kılan, tutuklama yerine kaim olmak üzere
verilebilecek olan bir tedbir kararıdır.
Adli kontrol kararının iki hali mevcuttur.
Birincisi;savcı,sanık veya şüpheliyi, doğrudan adli kontrol kararıyla serbest
bırakılması talebiyle sulh ceza hakimine sevk etmesi hali olup,bu halde,hakim
savcının talebine uymakla mükelleftir.Hakim,ben tutuklama kararı veriyorum
diyemeyecektir.Bu durumda hakim; ya savcının talebine uyarak sadece adli kontrol
tedbiriyle serbest bırakma kararı verecek veya koşullarının olmadığı gerekçesiyle,
adli kontrol koşulu olmaksızın kişinin salıverilmesine karar verecektir.
Adli kontrolün ikinci hali ise;savcı, sanık veya şüpheliyi tutukanmasına karar
verilmesi talebiyle sulh ceza hakimliğine sevk etmesine rağmen,hakimin bu talebi
uygun bulmayarak, tutuklama tedbirinin yerine, adli kontrol tedbir kararıyla kişiyi
serbest bırakmasıdır.Hakim,şüphesiz savcının tutuklama talebine rağmen, tutuklama
ve adli kontrol kararlarının her ikisinden birini dahi vermeden sanık veya şüphelinin
koşulsuz salıverilmesine de karar verebilecektir.04/04/2025
Güner YİĞİTBAŞI
